‘’Als ik geen boek heb, dan raak ik in paniek. Help! Waar is mijn boek?!’’
Heeft u begin januari het nieuws gevolgd? Kranten en TV berichtten er allemaal over. De Ark van Noach, nou ja, eigenlijk een replica ervan, was op de kant geslagen en beschadigd. Toch blijkt dit niet de enige ark van Noach die ons land rijk is. Hoewel ik het eigenlijk beter de Ark van Joep en Willem kan noemen.
Voor deze editie van het interview ben ik naar de buitengebieden van Haarlem afgereisd. En gelukkig kon ik het vinden, want eenmaal aangekomen hoorde ik mijn navigatie zeggen:’’GPS locatie verloren’’. Had ik toch bijna in de ‘middle of nowhere’ gestaan…
Aangekomen op de woonark word ik begroet door de jongste bewoner van het schip: Vlok, een speelse hond van 1 jaar oud. Voorheen straathond in Napels maar via een stichting voor straathonden bij Joep en Willem terecht gekomen. Met zo een welkome ontvangst wil je nooit meer weg…
Maar dat is niet de enige bewoner van de ark: Joep en Willem hebben ook nog Asta en Loes, 2 oudere honden (12 en 7 jaar), 3 schildpadden, 2 katten en een aquarium vol vissen. Op een boerderij heeft Joep ook nog een paard: Skjoni (dit betekend Bonte). Hier gaat hij dagelijks naar toe om te rijden.
Joep is al sinds 2002 samen met Willem en in 2009 hebben ze hun relatie door pastoor Peter Feenstra laten inzegenen in onze kerk. Hij is in 1960 geboren in Nieuwer Amstel, wat tegenwoordig bekend staat als Amstelveen. Hij heeft 2 oudere zussen en een jonger broertje.
Joep werkt als verpleegkundige op de intensive care van het Spaarne Gasthuisin Haarlem, af en toe op de locatie in Hoofddorp.
In zijn leven staan naast Willem de dieren op de eerste plaats. Hij noemt het geen hobby, want de dieren bepalen zijn leven. Hij houdt van de natuur en planten. Dit is in de ark en er buiten ook te zien. Verder leest hij graag. Momenteel detectives, af en toe een theologisch boek. Maar ook Hella Haase en andere literatuur. ‘’Ik lees altijd. Als ik geen boek heb, dan raak ik in paniek. Help! Waar is mijn boek?!’’
Op zijn werk is Joep bezig met het vermenselijken van de intensive care. Hij geeft leiding aan een werkgroep die dit moet bewerkstelligen. Zo zijn de bezoektijden op de intensive care afgeschaft en kan je dag en nacht terecht. Ook kan je blijven slapen, en organiseren ze terugkomdagen. Aan deze dagen hebben ex patiënten veel. Op de terugkomdagen spreken de ex-patiënten met lotgenoten. Hier leer je dat je niet de enige bent en krijg je begrip voor jezelf en elkaar. Ook wordt er veel informatie uitgewisseld. Een opname op de intensive care kan een traumatische ervaring zijn. Veel ex- patiënten hebben er psychisch en lichamelijk last van. Vaak stuit deze groep op onbegrip, doordat anderen denken: ‘’Je moet blij zijn dat je nog leeft’’. Toch is het ‘’post intensive care syndroom’’ ingrijpender dan je denkt. Met de nieuwe minister van Volksgezondheid hoopt Joep dan ook dat er eindelijk een patiëntenvereniging zal komen voor deze groep.
Over zijn werk zegt Joep dat het bij hem past. Hij houdt van de afwisseling en de spanning. Actief zijn in de acute situaties. ‘’Levens redden klinkt zo zwaar, zorgen dat mensen er doorheen komen’’. Tegelijkertijd wil hij met zijn collega’s het menselijke op de IC terugbrengen’’. De intensive care afdeling was daar altijd minder goed in door alle apparaten die er staan, maar door de cultuuromslag die nu wordt gemaakt wordt gewonnen op dit terrein. Er is nu meer aandacht, ook voor de familie. Dat brengt het werk in een mooie balans.
Joep put op zijn werk ook kracht uit zijn geloof. In de eerste plaats vanwege het besef dat het niet om jou gaat in de wereld. Dat vind ik een gezonde, geruststellende en troostrijke gedachte. Het gaat om relaties, de relaties tussen mensen, de relatie tussen de mens en God.
Joep komt uit een rooms-katholiek nest. Als kind gaat hij trouw mee naar de kerk, na de pubertijd zegt hij de kerk vaarwel. De diensten zijn saai en spreken niet aan. Hij ontdekt dat hij als homoseksueel gevoelens heeft voor mannen die door de Rooms-Katholieke kerk als slecht worden bestempeld.
In 2002 is Joep Willem tegengekomen. Rond zijn 45e zijn zij samen op zoek gegaan naar een kerk die bij hun paste en kwamen in dagblad Trouw een artikel tegen van Dick Schoon waarin hij onder andere inging op het thema vruchtbaarheid en datdit ook op een andere manier kan dan door kinderen te krijgen. Het artikel sprak aan en ze besloten eens op de Kinderhuissingel te gaan kijken. Het sprak aan, ze konden als snel hun weg vinden in de boeken door de hulp van Angela Berlis die in de bank voor hen zat.
Als klap op de vuurpijl hoorden ze dat in de Oud-Katholieke kerk ook relaties tussen mensen van hetzelfde geslacht worden ingezegend. Hopeloos verliefd als ze waren (en nog steeds zijn) wilden ze dat ook. Dit is op 16 augustus 2009 gebeurd.
In de Oud-Katholieke kerk vind Joep een gemeenschap waar hij zich thuis voelt. Dit komt door de verschillende mensen die samen komen. Ieder met zijn eigenheden. Dat vindt hij mooi. Er wordt naar elkaar omgezien, en de leden staan modern in het leven. Belangrijk (en dan wordt het wat theologisch) vindt hij ook dat we ons als mensen niet in de eerste plaats hoeven te verantwoorden voor de kerk maar voor God. (Joep: ’’ja, dit is Jansenisme, daar kan Dick veel meer over vertellen’’).
De regelmaat om zondags een wekelijks rustpunt te vinden vind ik prettig. Een moment waarop je stilzit en je laat meevoeren in gezangen en liturgie of tot of aan het denken wordt gezet tijdens de preek.. Dat vind ik goed! De week kunnen laten passeren, het werk, over het leven en de dood. Soms zit je heel erg in de mis, soms gaan de gedachten de andere kant op. Dat is ook prima. Op een gegeven moment wilde ik voor zo’n kerk meer doen en dat was voor mij ook een reden om in het kerkbestuur te gaan en mijn bijdrage te leveren.
Zoals elke editie leg ik ook Joep een aantal punten voor:…
Welk kerkgebouw vind je het mooiste en waarom?
Als kind hebben we in Frankrijk gewoond. In het dorpje Berre-L’ Etang. Daar staat de Notre-Dame de Caderot. Een prachtig klein Romaans sober kerkje. Mijn geloofsbeleving wordt meer gestimuleerd door soberheid dan door pracht en praal. ‘’Soms vind ik een kerkgebouw ook beklemmend werken in plaats van stimulerend’’. Ook als kerkbestuur zijn we heel veel met het kerkgebouw bezig, met restauratie, met moderniseren en met de financiering hiervan, af en toe een hoofpijndossier, lacht hij. Soms denkt Joep: Hadden we maar een stukje grond van 20 bij 20 meter en konden we daar een nieuwe kerk op zetten met een gemeenschapshuis. Natuurlijk is dit niet realistisch.
Welk lied uit onze kerk vind je het mooiste?
Psalm 23! Dit ontroert me altijd wel. Beate heeft dat tijdens de inzegening van Willem en Joep gezongen op hun verzoek. Het verwoordthoe Joep in het leven staat: Met vertrouwen en hoop. Dat er altijd iemand is die naast je staat.. Ook een aantal van de liederen van Huub Oosterhuis vind hij prachtig. Als voorbeeld noemt hij ‘’De steppe zal bloeien’’. Deze zingt hij graag mee.
Geloven maakt blij?
Ja! Voor mij wel. Het is een bevestiging voor mij persoonlijk van hoop. Niet alleen zijn, er mogen zijn. Dat vond ik ook het meest emotionele van die inzegening. Als homostel groei je op in een omgeving waarin dat niet de norm is. Op dat moment had ik het gevoel: Het is goed zoals het is. Dat heeft Peter Feenstra ook respectvol vorm gegeven.
Als puber was hij gewend dat ‘homo’ als scheldwoord werd gebruikt. Door de inzegening van hun relatie – ‘’en we hebben zitten huilen op de stoeltjes’’ – hebben we ervaren dat we er mogen zijn. Dus ja! geloven maakt blij!
Is geloof alleen blij en zaligmakend? Is God alleen maar lief? er zijn ook mensen die denken dat God ook een God van wraak is. Ik vind dan : Je toetst natuurlijk je handelen en gedachten aan de algeheel geldende moraal. ‘’Ik zie God niet als een meneer die bij alles gaat kijken: Wat vind ik ervan? Je toetst wel je gedrag en wat je doet aan het goede, het verbindende, en dat zou je God kunnen noemen.. Dan kan je ervaren dat je sorry moet zeggen. Maar ik ervaar dan nog steeds een God die zegt: Je mag er zijn, ook met je gebreken. En dan merk ik: Geloven maakt blij’’
Over 5 jaar…
Hoop ik dat alles gaat zoals het nu gaat. Het leven is mooi. Ik heb ook moeilijke periodes gehad, deze periode ervaar ik als de beste ever! Door Willem, door hoe ik in het leven sta, hoe we wonen, de dieren om me heen, door werk. Dus ik hoop dat het over 5 jaar nog zo is.
Thomas Ras