Op 14 februari vieren we Valentijnsdag in de hele wereld. Een mooi gebruik waarbij liefde centraal staat. Waar komt dit gebruik vandaan?
In de kerkgeschiedenis kunnen we lezen over de Heilige Valentijn. Volgens de legende kwam een jong paar bij bisschop Valentijn met het verzoek hen te trouwen. De man was een heidense soldaat, de vrouw een Christen. In deze tijd (we hebben het hier over de 3e eeuw na Christus) was dit hoogst ongebruikelijk. Bisschop Valentijn vond de liefde belangrijker dan de wetten van de keizer, en trouwde het stel. Al gauw kwamen meer paren met hetzelfde verzoek. Maar helaas, de verrader slaapt niet. Valentijn werd aangegeven en gearresteerd.
Toen hij voor de keizer moest verschijnen was deze van hem onder de indruk en gaf hem kans om zich te bekeren tot de Romeinse Goden. Dit was voor Valentijn geen optie. Sterker nog: Valentijn probeerde keizer Claudius te bekeren. Keizer Claudius voelde zich beledigd en veroordeelde hem ter dood. Hij liet Valentijn martelen. Tijdens zijn gevangenschap heeft Valentijn de dochter van de gevangenisbewaarder leren kennen en zijn zij verliefd geworden.
Op de dag van zijn onthoofding, 14 februari 269, heeft Valentijn voordat het vonnis werd uitgevoerd het dochtertje van de gevangenisbewaarder een briefje toegestopt met de tekst: “ Van je Valentijn”. Hiermee is de traditie van de Valentijnskaart ontstaan.
Er zijn van de geschiedenis van St. Valentijn verschillende varianten. Zo beweren andere verhalen dat hij geen bisschop was maar alleen priester, en dat hij, toen hij voor de rechter stond, de dochter van rechter Asterias het zicht heeft teruggegeven. Nadat hij dit gedaan had wilde de rechter en zijn vrouw ook Christen worden, evenals een stuk of 40 omstanders. Nadat de keizer dit ter ore was gekomen heeft hij zelf een doodsvonnis uitgesproken.
In een ander verhaal wordt Valentijn wel als bisschop voorgesteld, maar dan zou hij een gehandicapt zoontje van de Romeinse staatsambtenaar Creton hebben genezen.
Valentijnsdag in het verleden
Tussen 13 en 15 februari werd in het Oude Rome het festival Lupercalia gevierd. Dit was een festival waar onder andere offers werden gebracht om de vruchtbaarheid te bevorderen. Het was een lokaal feest dat alleen in Rome werd gevierd. Het begon in de grot waar Romelus en Remus zouden zijn grootgebracht. Daar werd een geit geslacht voor de vruchtbaarheid en een hond voor de zuiverheid. De legende luidt dat het feest werd afgesloten met lootjes trekken. Mannen trokken lootjes met daarop de namen van meisjes. Het meisje dat ze trokken werd dan hun vriendin en er kwamen ook heel wat huwelijken uit voort.
Hoe wordt Valentijnsdag tegenwoordig gevierd?
In Rome hoef je op deze dag als je met je geliefde naar het museum gaat maar 1 kaartje te kopen, als koppel kom je daar mee naar binnen.
In Nederland zijn we vooral bekend met het sturen van een kaart naar een liefde, dikwijls zonder je naam als afzender te noemen. Iemand weet dan dat je gek op hem/haar bent. Ook geven we rozen aan geliefden.
Hoewel in Nederland de meeste mensen Valentijn vieren vanuit een gewoonte is het eigenlijk ook heel bijbels te noemen. Jezus zelf spreekt immers dat de liefde het voornaamste gebod is. Een vaste dag van het jaar is mooi om dit te vieren, maar echte liefde mag je elke dag laten blijken.
Niels Ras